ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları sırasında Amerikan silahlarını kullanarak uluslararası insani hukuku ihlal etmiş olabileceğini kaydetti.
Bakanlığın hazırladığı raporda, ABD’nin sağladığı silahların, İsrail’in yükümlülükleriyle “çelişen şekilde” kullanılmış olabileceğini değerlendirmenin “makul olduğu” dile getirildi.
Öte yandan ABD’nin henüz incelemelerini tamamlamadığı ve silah sevkiyatının devam edebileceği de rapora eklendi.
Söz konusu rapor Cuma günü, gecikmeli olarak ABD Kongresi’ne sunuldu.
Beyaz Saray’ın talep ettiği raporda, İsrail’in geçen yılın başından bu yana ABD’nin sevk ettiği silahları nasıl kullandığı ele alınıyor.
Rapor İsrail’in Gazze’deki bazı saldırılarıyla ilgili açık bir eleştirel tutum içerse de, İsrail ordusunun uluslararası hukuku ihlal ettiği yönünde kesin bir hüküm bildirmiyor.
Ek olarak raporda İsrail’in “Hamas ile savaşta olağanüstü askeri zorluklarla karşı karşıya kaldığı” da ileri sürülüyor.
İsrail’in ABD’ye “Amerikan silahlarının yasal zeminde kullanılması” yönünde verdiği güvencelerin de “güvenilir” olduğu savunuluyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı raporunda Hamas’ın “sivil altyapıyı askeri amaçlarla kullandığı ve sivilleri canlı kalkan haline getirdiği” iddia edilerek “aktif savaş sahasında olguları birbirinden ayırt etmenin zor olabileceği” söyleniyor.
Bununla birlikte İsrail’in ABD yapımı silahları “muhtemel olarak uluslararası insani hukuka ilişkin yükümlülükleriyle çelişen durumlarda kullanmış olabileceği” de ekleniyor:
“İsrail sivillere yönelik zararı en aza indirmek için en iyi pratiğin ortaya konması adına bilgi, deneyim ve araçlara sahip. Ancak sahadaki sonuçlar ve sivil kayıpların fazlalığı, İsrail ordusunun bazı durumlarda bu bilgi ve deneyimi etkin şekilde kullanıp kullanmadığına yönelik soru işaretlerine neden oluyor.”
Raporda, Birleşmiş Milletler’in (BM) ve insani yardım örgütlerinin, İsrail’in sivil kayıpları azaltmaya yönelik çabalarını “tutarsız, yetersiz ve etkisiz” bulduğu da hatırlatılıyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in Gazze’ye insani yardım girebilmesi doğrultusunda ABD’nin çabalarıyla bütünüyle işbirliği göstermediğini dile getiriyor.
ABD’nin eski Ankara Büyükelçisi David Satterfield de raporun yazarları arasında. Satterfield BBC’ye yaptığı açıklamada, ilk kez bu türde bir raporun ortaya çıkarıldığını kaydederek, ABD’nin İsrail’in eylemlerini “değerlendirmeye devam edeceğini” söyledi.
Satterfield, “Bu, dünyanın daha önceden görmediği türden bir çatışma. Son derece açık sözlü ve aynı zamanda güvenilir bir yargıya varabilmek için tüm etkenleri hesaba katmaya çalıştık” dedi.
Rapor ABD Başkanı Joe Biden’ın, İsrail eğer Refah saldırısına devam ederse ABD’nin bazı bomba ve mühimmat sevkiyatını durduracağını söylemesinden günler sonra kamuoyuyla paylaşıldı.
ABD Başkanı Joe Biden’ın İsrail’de büyük ses getiren silah sevkiyatını kesme tehdidine Başbakan Binyamin Netanyahu, “gerekirse tırnaklarıyla savaşacaklarını” söyleyerek yanıt vermişti.
BM’ye göre Gazze’nin güneyindeki Refah’tan Pazartesi gününden bu yana 80 bini aşkın kişi göç etti.
İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında 7 Ekim’den bu yana 34 bin 900’den fazla kişi öldürüldü. 7 Ekim’de Hamas’ın İsrail’e başlattığı saldırıda 1200 kişi öldürülmüş, 252 kişi rehin alınmıştı.
Halihazırda devam eden ateşkes görüşmelerinde, İsrail’in saldırıları durdurması ve rehinelerin serbest bırakılması masaya yatırılıyor. Görüşmelerden henüz somut bir sonuç çıkmış değil.
Gazze’de 7 ayı geride bırakan savaş nedeniyle milyonlarca kişi gıda, su, elektrik ve temel ihtiyaçların yokluğu altında yaşam mücadelesi veriyor.
